Vakantie en verlof
Een werknemer heeft conform de wet recht op vier maal het aantal uren dat hij werkt per week. Een werknemer die veertig uur per week werkt heeft derhalve recht op 20 vakantiedagen. De wet is overigens een minimumregeling; in veel arbeidsovereenkomsten of CAO’s is bepaald dat een werknemer recht heeft op meer vakantiedagen. Deze dagen noemt men de ‘bovenwettelijke vakantiedagen’.

In de CAO Drogisterijbranche is een aantal van 25 vakantiedagen bij een fulltime dienstverband (37 uur) afgesproken (art. 6.2.1 CAO Drogisterijbranche).

Een parttimer heeft recht op een evenredig deel aan vakantiedagen.

Verjaring van vakantiedagen
Tot en met 2011 verjaarde de aanspraak op vakantiedagen na vijf jaar, te rekenen vanaf het einde van het jaar waarin de aanspraak op de vakantiedagen is ontstaan. Reglementen of individuele arbeidsovereenkomsten die het meenemen van vakantiedagen verbieden, zijn onwettig. Een werkgever mag derhalve geen maximum stellen aan de vakantiedagen die mogen worden meegenomen naar een volgend jaar.
Per 1.1.2012 zijn de opbouw- en verjaringsregels gewijzigd. Vanaf die datum moeten werknemers hun wettelijke vakantiedagen binnen 6 maanden na het opbouwjaar opnemen. Daarna komen deze dagen te vervallen.
Voor vakantiedagen die voor 2012 zijn opgebouwd en voor de bovenwettelijke vakantiedagen, geldt nog wel een vervaltermijn van 5 jaar.

Bouwt een werknemer vakantiedagen op gedurende ziekte?
Werknemers bouwen ook vakantiedagen op tijdens zwangerschapsverlof, bevallingsverlof en tijdens ziekte. Bij langdurige ziekte was de opbouw van vakantiedagen t/m 2011 beperkt tot het laatste half jaar van de ziekte. Per 1 januari 2012 is dit veranderd. Werknemers die langdurig ziek zijn, krijgen dan hetzelfde aantal vakantiedagen als niet-zieke werknemers. Het wettelijk aantal vakantiedagen per jaar is 4x het aantal werkdagen per week. Bij CAO kunnen meer vakantiedagen zijn afgesproken. Zo geldt in de CAO drogisterijbranche 25 vakantiedagen per jaar bij een dienstverband van 37 uur per week. Die 5 extra dagen worden bovenwettelijke vakantiedagen genoemd. De wettelijke dagen die in 2012 worden opgebouwd, komen te vervallen per 1 juli 2013. De bovenwettelijke vakantiedagen houden de verjaringstermijn van 5 jaar. Er zijn uitzonderingen mogelijk.

Mag ik werknemers verplichten om bepaalde dagen verlof te nemen?
Ja, de wet staat het toe dat de werkgever verplichte vakantiedagen aanwijst. Dit dient wel te geschieden in een CAO of individuele arbeidsovereenkomst. Er dient vast te liggen hoeveel dagen de werkgever verplicht vaststelt. Het moet voor de werknemer wel tijdig (bijvoorbeeld aan het begin van het jaar) duidelijk zijn welke dagen hij verplicht vrij moet nemen. De werknemer moet immers voldoende tijd hebben zich te kunnen voorbereiden op de vakantie.

Opnemen vakantiedagen bij ziekte
Ook als een werknemer ziek is, heeft zij recht op vakantie. Wil een werknemer vakantie opnemen tijdens haar ziekte dan heeft zij daar eerst toestemming van haar werkgever voor nodig. Staat de vakantie haar herstel niet in de weg, dan kunt u haar verzoek voor vakantieverlof honoreren. In dat geval adviseren wij u dit schriftelijk overeen te komen met de werknemer. Dit kan met een mailwisseling waarbij u aangeeft dat u haar verzoek voor vakantie tijdens ziekte wilt honoreren en dat deze dagen van haar vakantietegoed zullen worden afgeschreven. Formeel heeft de werkgever nl. de instemming van de werknemer nodig om vakantiedagen tijdens ziekte van de vakantiedagen af te schrijven.
Als een werknemer die gedeeltelijk arbeidsongeschikt is vakantiedagen opneemt, kunnen de vakantiedagen voor de gehele duur (dus niet alleen voor de uren dat zij daadwerkelijk arbeid verricht) in mindering worden gebracht op het vakantietegoed.

Niet opgenomen vakantiedagen vervallen soms na 5 jaar
Als een werknemer niet in de gelegenheid is geweest vakantie op tijd op te nemen, bijv. omdat een werknemer daarvoor te ziek was of in het ziekenhuis verbleef, of omdat de werkgever het onmogelijk maakt om vakantie op te nemen, vervallen vakantiedagen pas na 5 jaar.

Mag ik als werkgever een werknemer een aangevraagde vakantie weigeren?
De werkgever is verplicht de werknemer de gelegenheid te geven de vakantiedagen op te nemen. De werkgever moet in beginsel de vakantie vaststellen overeenkomstig de wensen van de werknemer. Slechts indien er sprake is van een gewichtige reden mag de werkgever de aangevraagde vakantie weigeren. Er is sprake van een gewichtige reden indien de bedrijfsvoering ernstig wordt verstoord. Een voorbeeld hiervan is een werknemer van een klein bedrijf die net op vakantie wenst te gaan, terwijl het de drukste periode van het jaar is voor het bedrijf en de werknemer daarom onmisbaar is.

De werkgever moet binnen twee weken nadat een werknemer zijn vakantieplannen kenbaar heeft gemaakt aangeven dat een gewenste vakantie wegens een gewichtige reden (gemotiveerd aangeven) niet wordt toegekend. Geen beslissing binnen twee weken betekent dat de gewenste vakantie wordt toegekend.

Wat is rechtens indien een werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie?
Wordt een werknemer ziek tijdens zijn vakantie dan dient hij, om te voorkomen dat deze dagen als vakantiedagen worden afgeschreven, zich volgens de gebruikelijke weg ziek te melden en de ziekteverzuimregels na te leven. Dagen waarop de werknemer ziek wordt, tijdens een al vastgestelde vakantie, gelden niet als vakantiedagen. Wel kan bij schriftelijke (arbeids)overeenkomst of CAO worden afgesproken dat zulke dagen toch als vakantie worden aangemerkt, maar deze mogelijkheid is beperkt tot de bovenwettelijke vakantiedagen.

Maar wat is rechtens indien de werknemer ziek is als hij op zijn vakantiebestemming is, dan wel op het punt staat naar zijn vakantiestemming te vertrekken? Indien vaststaat dat het herstel van de werknemer niet wordt belemmerd door de vakantie, zal de werkgever wellicht toestaan dat de werknemer op vakantie gaat, dan wel zijn vakantie voortzet. Het zou dan echter wel onredelijk en in strijd met het goed werknemerschap zijn indien die dagen dan niet verrekend zouden worden met de vakantiedagen. Dit is derhalve toegestaan. Indien de werknemer echter zijn vakantie onderbreekt en terug naar huis keert omdat hij te ziek is, dan mag de werkgever deze dagen niet verrekenen. Immers, hij is niet alleen te ziek om te werken, hij heeft ook zijn vakantie moeten beëindigen.

Uitbetaling van vakantiedagen
Bovenwettelijke vakantiedagen die de werknemer niet heeft opgenomen, mogen door de werkgever worden uitbetaald. Werknemer en werkgever kunnen elkaar hiertoe niet verplichten.
Wettelijke vakantiedagen die een werknemer niet heeft opgenomen, mogen alleen worden uitbetaald bij einde dienstbetrekking.